Menigeen zal zich eerder nog een keertje omdraaien in bed en de actievelingen die zich buiten begeven om hard te lopen voor gek verklaren.
Anderen hardlopers zullen juist deze koude periode ervaren als een geweldig lekkere omstandigheid om hun favoriete sport te kunnen beoefenen.
Wel is het verstandig om je te realiseren dat de kou een grote invloed heeft op het functioneren van onze spieren én op de prestatie.
Koude handen en voeten
Het lichaam geeft signalen om te voorkomen dat de lichaamstemperatuur daalt onder koude omstandigheden. Een van deze mechanismen is vasoconstrictie, letterlijk bloedvatvernauwing. Hierdoor kan er minder bloed naar de ledematen stromen en blijft het warme bloed dicht bij het lichaam. Met als gevolg de bekende koude handen en voeten.
Een tweede manier om een daling in lichaamstemperatuur tegen te gaan is rillen. Rillen is niets anders dan het onvrijwillig en snel samentrekken van spieren. Dit kost energie en levert warmte op, tot wel vijf keer de normale waarden.
Meer en dieper ademhalen in de kou
Een andere reden waarom inspanning in de kou meer energie kost heeft te maken met je ademhaling. De verdamping van zweet op je lichaam zorgt voor afkoeling. Maar ook je ademhaling speelt hierbij een belangrijke rol. De lucht die je inademt bevat vocht. Vocht dat wordt verwarmd door je lichaam en weer wordt uitgeademd. De warmte die op die manier verloren gaat zorgt er ook voor dat je lichaam afkoelt. Als de lucht erg koud en erg droog is haal je meer en dieper adem dan bij warme, vochtige lucht. En dus verlies je meer warmte. In de bergen met koude en droge lucht kun je zo meer warmte verliezen via je ademhaling van door de verdamping van zweet.
Ademen door de neus zorgt er voor dat de lucht wordt verwarmd alvorens deze naar je longen gaat. Bovenstaande bevestigt ten eerste dat ademen door de neus (zowel in- als uitademen) in de winter zorgt voor minder warmteafgifte door het lichaam en dus minder energieverlies. Daarnaast bevestigt het dat je “zachter” moet ademen. Draag desnoods een buff.
Leer dit in onze workshop 17 maart CHiLLrunning. meer info klik hier
Minder kracht in de kou
Voordat een spier samentrekt en kracht kan leveren moet er een signaal van de hersenen, via de zenuwbanen naar de spier gaan. Bij kou werken deze signalen minder goed dan onder warmere signalen. Hierdoor is het signaal dat spieren opdracht geeft samen te trekken minder snel en minder effectief. Met als gevolg een vermindering van kracht en moeite met het uitvoeren van fijne motorische handelingen. Wel eens geprobeerd met koude vingers een slot te openen? Bij ouderen reageert het zenuwstelsel minder snel op kou- of warmte. Hierdoor blijft de maximale kracht onder koudere omstandigheden bij ouderen beter gehandhaafd.
Springen en sprinten in de kou
Bij het leveren van maximale kracht zoals tijdens sprinten of sprinten moeten alle spiervezels gelijktijdig en volledig worden geactiveerd. Omdat juist deze snelle en volledige activatie gehinderd wordt door kou worden sprint- en springprestaties meer aangetast dan duurprestaties. Bij duurprestaties is er ook eerder sprake van een te hoge temperatuur die de prestatie belemmert. Zo laat een grootschalig onderzoek onder marathonlopers zien dat er snellere tijden worden gelopen bij een temperatuur van 5 graden. Bij temperaturen hoger dan 15 graden waren de meeste lopers aanzienlijk langzamer. De meeste sprinters functioneren pas goed bij temperaturen boven de 15 graden.
Dehydratie; ook in de kou!
Dat je voldoende moet drinken en het risico loopt op dehydratie in warme omstandigheden is algemeen bekend. Maar ook als het koud is moet je zorgen dat je voldoende vocht binnenkrijgt. Koude lucht is namelijk bij uitstek droge lucht. Koude lucht kan namelijk weinig vocht vasthouden. Dit kan ervoor zorgen dat je bij inspanning in de kou makkelijker vocht verliest (het zweet op je lichaam verdampt snel) én meer risico loopt op dehydratie. Bovendien zorgt kou ervoor dat je minder gevoelig bent voor dorstsignalen van het lichaam.
De neusademhaling zal je helpen veel minder vocht te verliezen.
fotografie : Gijs van Tuijl (website)
bron: Prorun 2018